openABEKT

Ο σημαντικότατος κατάλογος της Βιβλιοθήκης της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης διατίθεται πλέον ανοικτά στο κοινό, μέσω της υπηρεσίας openABEKT του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης από τον σύνδεσμο https://halkilib.openabekt.gr. Με τη χρήση του openABEKT, η Βιβλιοθήκη επωφελείται ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης περιεχομένου και λειτουργιών βιβλιοθήκης που είναι πλήρως ευθυγραμμισμένο με τα διεθνή πρότυπα και τις τάσεις της Επιστήμης της Πληροφόρησης.

Στο νησί Χάλκη, ένα από τα Πριγκηπονήσια της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται η σταυροπηγιακή μονή της Αγίας Τριάδας, ιδρυμένη τον 9ο αιώνα. Εκεί ιδρύθηκε το 1844 η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου πολλοί ορθόδοξοι θεολόγοι, ιερείς, επίσκοποι και πατριάρχες φοίτησαν κατά τα 127 έτη λειτουργίας της. Το 1971 η σχολή έκλεισε εξαιτίας ενός τουρκικού νόμου που απαγόρευε τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Η Χάλκη έχει λάβει διεθνή προσοχή τα τελευταία χρόνια και ασκούνται πιέσεις για την επαναλειτουργία της.

Υπό το πνεύμα της στήριξης των στενών πνευματικών δεσμών μεταξύ βιβλιοθηκών στον κόσμο, η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων συνεργάζεται με τη Βιβλιοθήκη της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, για την αποκατάσταση, συντήρηση, αναδιοργάνωση και ανάδειξη του βιβλιακού πλούτου και των τεκμηρίων πολιτισμού που φιλοξενούνται στους χώρους της ιστορικής αυτής Βιβλιοθήκης.

Είναι η πρώτη φορά που η Βιβλιοθήκη της Βουλής συνάπτει μια συνεργασία µε το Οικουµενικό Πατριαρχείο, τον ανώτατο οργανισµό της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας, και µε μια Θεολογική Σχολή έντονου συμβολισμού, που συνδυάζει τον ακαδημαϊκό χαρακτήρα ενός ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος με την αρχαία εκκλησιαστική παράδοση.

Το ΕΚΤ, συμβάλλοντας ενεργά στην επιτυχία και τη βιωσιμότητα αυτού του έργου της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων, παρέχει στη Βιβλιοθήκη της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την υπηρεσία openABEKT, ενισχύοντας έτσι τη συνεργασία των δύο φορέων.

Πατριάρχες, μητροπολίτες, σχολάρχες και καθηγητές της Θεολογικής Σχολής, ηγούµενοι, αλλά και λαϊκοί, κληροδοτούσαν κατά παράδοση την προσωπική βιβλιοθήκη τους στη βιβλιοθήκη της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Πρόκειται για μια βιβλιοθήκη που απηχεί όλη την ιστορία του Οικουµενικού Πατριαρχείου ανά τους αιώνες και μας επιτρέπει να «σπουδάσουμε» το πνεύμα και το ήθος του. Στις συλλογές της διαφαίνεται η αγάπη και οι συγκινησιακοί δεσμοί που έτρεφαν οι απόφοιτοι της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης για αυτήν.

Με την ίδια αγάπη και ζήλο γίνεται τα τελευταία χρόνια μια μεγάλη προσπάθεια «αναγέννησης» της Βιβλιοθήκης. Μέσω διάφορων συνεργασιών με πανεπιστήμια και άλλες βιβλιοθήκες και μέσω των προσπαθειών του ακούραστου και δυναμικού αρχιµανδρίτη π. Καισάριου Χρόνη, διευθυντή της Βιβλιοθήκης, ολοκληρώθηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος της η ψηφιοποίηση, η καταλογογράφηση και η ηλεκτρονική διάθεση του καταλόγου στο κοινό.

Εργασίες στον φυσικό χώρο της Βιβλιοθήκης, όπως ο αποκιβωτισμός των βιβλίων, ο αερισμός τους και η καταλογογράφησή τους έχουν ήδη υλοποιηθεί σε  πρώτο στάδιο, και συνεχίζονται. Από την πλευρά των επιστημόνων πληροφόρησης του ΕΚΤ, και αξιοποιώντας την τεχνογνωσία του στην οργάνωση και διαχείριση περιεχομένου, υλοποιήθηκαν εργασίες επιμέλειας των δεδομένων της Βιβλιοθήκης, οι οποίες περιλάμβαναν τεχνικές μελέτες, μεταπτώσεις, διορθώσεις και κανονικοποιήσεις ώστε να μεταβεί το υλικό της αποτελεσματικά και με σημαντικές βελτιώσεις στο openABEKT.

Στον δημόσιο κατάλογο της Βιβλιοθήκης της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης μπορεί κανείς να βρει μέσα από 24.543 βιβλιογραφικές και 33.700 καθιερωμένες εγγραφές,  πολυάριθμα βιβλία Εκκλησιαστικής Ιστορίας και Θεολογίας και έργα Φιλοσοφίας, Νοµικής και Ρητορικής, Αρχαιολογίας, Γεωγραφίας, Μουσικής και Λογοτεχνίας, αλλά και μία πλούσια συλλογή περιοδικών. Το υλικό που κληροδότησαν οι δωρητές της, στη Βιβλιοθήκη, αποκαλύπτει τα επιστημονικά ενδιαφέροντα και τις πολιτισμικές τους καταβολές και περιλαμβάνει έργα σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα και γλώσσες, όπως στα ΓαλλικάΑγγλικάΓερμανικά και Τουρκικά. Σπάνια επίσης είναι η συλλογή σλαβόφωνων έργων. Ο κατάλογος διατίθεται σε δίγλωσσο περιβάλλον λειτουργίας, σε ελληνικά και αγγλικά.

Ο κατάλογος αξιοποιεί πλήρως τις λειτουργίες και τα χαρακτηριστικά του openABEKT, που παρέχουν στον χρήστη προηγμένες δυνατότητες αναζήτησης και πλοήγησης στο περιεχόμενο, με διαδραστικά χρονολόγια και φίλτρα εξειδίκευσης, προσφέροντας μία αναβαθμισμένη εμπειρία χρήσης. Παράλληλα, παρουσιάζεται από ένα σημείο το σύνολο της πληροφορίας που περιγράφει ένα τεκμήριο και τις σχέσεις που αναπτύσσει με σχετικό υλικό εντός και εκτός του καταλόγου.

Έτσι, ο χρήστης μπορεί να δει σχετικές εγγραφές στο κάτω μέρος της σελίδας τεκμηρίου και να ανακαλύψει με αυτόν τον τρόπο συναφές περιεχόμενο. Για παράδειγμα, εντοπίζοντας ένα τεκμήριο του 1863 με τίτλο «Μηναίον του Αυγούστου», δηλαδή μια μονογραφία με τις Ακολουθίες των σταθερών εορτών του μήνα Αυγούστου, μπορεί να βρει τα Μηναία των υπόλοιπων μηνών στο κάτω μέρος της σελίδας.

Η δημόσια διαδικτυακή διάθεση του καταλόγου της Βιβλιοθήκης της Χάλκης είναι ένα σημαντικό βήμα εξωστρέφειας για το Οικουμενικό Πατριαρχείο και έγινε δυνατή μέσω της συνεργασίας με τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων και με τη συνδρομή του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης. Όπως υπογράμμισε σε εισήγησή[1] του ο διευθυντής της Βιβλιοθήκης, αρχιμανδρίτης π. Καισάριος Χρόνης, το διαδίκτυο θεωρείται ως μία νέα οικουμένη του σύγχρονου ψηφιακού και τεχνολογικού κόσμου και ένας νέος για την Εκκλησία οικουμενικός χώρος ιεραποστολής, πληροφόρησης, μαρτυρίας, και ομολογίας.